کد مطلب:36143 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:136
«پس باید مسئلت و درخواست تو در اموری باشد كه زیبائی آن برای تو باقی می ماند و نگرانی و پی آمد سوء آن، از ساحت تو منتفی باشد زیرا نه مال برای تو باقی می ماند و نه تو برای آن خواهی ماند.» در این جملات عالیه، دعا كنندگان را بصورتی بسیار حكیمانه ارشاد و راهنمائی كرده، و درس دعا كردن و درخواست حاجت از خدا را به فرزند خود و به همه ی جوامع انسانی می دهند. می فرمایند مسئلت و دعای شما بطر كلی در محوری باشد كه بر آورده شدن و دست یابی به آن، مایه ی جمال و زیبائی انسان باشد و او را آرایش دهد و هیچ گونه وبال، زشتی، تبعات و پی آمد سوئی برای او نداشته باشد و آن عناوین، از این قبیل است: ایمان، تقوی، حسن نیت، توفیق، اعمال صالحه، قلب سلیم، اخلاص در عمل، تهذیب نفس، شوق به عبادت و بندگی، اخلاق فاضله، رهائی از رذائل اخلاقی، آمرزش گناهان، حسن خلق، فرزندان صالح، اعقاب شایسته، توبه ی قبل از مرگ، زندگی پاكان، مرگ سعادتمندانه، حسن خاتمه، عاقبت به خیری و غلبه ی بر نفس اماره و ده ها عناوین افتخار آمیز دیگر. اینها اموری است كه اگر به دست انسان امد پیامد سوء نداشته و وزر و وبال برای آدمی نمی آورد بلكه مولد شرف و كمال و كرامت انسانی است و تامین سعادت و نیكبختی او را در دو جهان خواهد كرد. [صفحه 176] ولی آیا مال هم اینچنین است؟ نه، زیرا هر چند احتمال آن هست كه وقتی انسان طلب مال فراوان از خدا كرد و به حاجت و مراد خود رسید دست به نیكی و احسان به حلق خدا بزند و لیكن احتمال آن قطعی نیست بلكه باید گفت در صد آن ضعیف اس و بحسب غالب، مال و ثروت فراوان، موجب طغیان و سركشی افراد شده و می شود چنانكه قرآن كریم طبع بشر را بدین گونه توصیف كرده كه «ان الانسان لیطغی ان رآه استغنی» راستی انسان طغیان میكند چون خویشتن را بنگرد كه بی نیاز گردیده است. و در پایان، جمله ای در مقام تنبیه انسانها آورده، می فرماید: مال برای تو نمی ماند و تو نیز برای آن نخواهی ماند. ابن ابی الحدید معتزلی راجع به این جمله كوتاه می گوید: «لفظ شریف فصیح و معنی صادق محقق، فیه عظه بالغه»[1] جمله ای شریف و فصیح است و مضمونی راست و تحقق یافته، در آن موعظه ای بالغه است. امام علیه السلام با این بیان، انگشت روی مال می گذارند كه این چیزی نیست كه انسان دلداده ی آن شود و آن را حاجت و مطلب خود قرار داده و وقت خود را صرف آن كند چیزی كه برای انسان ماندنی نبوده و فنا پذیر است، و هر چه كار نیاز به بحث و استدلال داشته باشد، این حقیقت نیازمند به استدلال نیست زیرا محسوس مشاهد است و همه می دانند كه هیچ ثروتی برای صاحب آن باقی نماند و هیچ صاحب مال در كنار اندوخته های بیشمار خود ثبات و دوام پیدا نكرد اگر ثروتمندی در حیات خویش ثروت و مال خود را از دست نداد بدون تردید بعد از چند صباحی خود با چشمان حسرت زده و با یك جهان یاس و نومیدی و بدبختی از كنار آن اموال و ثروتها جدا گردید و در میان توده های خاك، منزل گرفت و همه ی آن اموال كه محبوب جان صاحبش بود در دست دیگران افتاد. قرآن كریم می فرماید: «ما عندك ینفد و ما عند الله باق»[2] آنچه در نزد شماست تمام شده و زوال می پذیرد و آنچه در نزد خداست باقی و جاوید خواهد ماند. [صفحه 177]
(فلتكن مسئلتك فیما یبقی لك جماله وینفی عنك وباله فالمال لا یبقی لك و لا تبق له)
صفحه 176، 177.